Seyda Baytemur Yazdı: Newroz’a Merhaba Diyarbakır!

Yeni bir bahara daha merhaba diyoruz. Merhaba hareketin, bereketin, bolluğun, güzelliğin müjdecisi bahar… Nevruz’dur.

Zengin kültürümüzün tüm renklerini, değerlerini ve çeşitliliğini tazeleyen milli ve kültürel bağlarımızı pekiştiren, geçmişten günümüze büyük bir coşkuyla taşıdığımız önemli zenginliğimizdir.

Her yıl, doğanın tüm renkleriyle bizleri kucaklaması; insanlık için arınmayı, yenilenmeyi muştulayan bu kadim bayramımız; Diyarbakır’ımız, ülkemiz ve coğrafyamıza neşe ve bereket getirsin. Birçok halkın farklı anlamlar yükleyerek kutladığı Newroz, yüzyıllarca süren bir gelenek. Farklı anlam içerikleriyle kutlansa da Newroz’un değişmeyen tarihi ise 21 Mart. Mezopotamya çıkışlı olduğu konusunda hemen hemen tüm tarihçilerin hemfikir olduğu Newroz, Kürtler tarafından kesintisiz bir biçimde bir direniş ve diriliş geleneği olarak kutlanıyor.

Nihayetinde Kürt mitolojisinde Newroz’un kuruluş miti de bir başkaldırı etrafında şekillenmiş halde yüzyıllarca aynı içeriğini korudu. Tarihi kaynaklara göre, MÖ 612 yılında zalim kral Dehaq ile Demirci Kawa arasındaki mücadeleye dayanan Newroz’un bu tarihten önceye dayandığına dair tezler öne sürülsede Kürt mitolojisine göre, Dehaq’tan kurtulmayı “yeni gün” yani “Newroz” olarak gören Kürtler, bu olayın her yıldönümünde, ateşler yakarak kutlamalar yapar.

Baba Tahir Hemedani, Melaye Ciziri, Ahmed Xani, Celadet Ali Bedirxan, İhsan Nuri Paşa, Pîremêrd ve Cegerxwîn gibi birçok yazar ve aydının eserlerinde yer alan Newroz, 1980’lerden sonra farklı siyasi anlamlar yüklendi. “Yeni Dehaqlara” karşı “Çağdaş Kawalar” ortaya çıktı.

Newrozê ma pîroz bo….